Geschreven Goed: Een sprookje om zelf waar te maken

Karl Raats - Somniyum, een reis van een droom

met illustraties van Jan Bosschaert

Voor Milly komt de scheiding van haar ouders aan als een totaal onverwachte donderslag. Ze wil dit niet en ze wil alles doen om haar ouders weer bij elkaar te brengen, maar hoe?
Ze gaat logeren bij haar favoriete tante en daar ontdekt ze de weg naar Myrus, het land achter de droom. Het is het land waar Wensen, Ideeën, Wil en Daadkracht ontstaan. Milly gaat op zoek naar een manier om haar ouders weer bij elkaar te brengen, daarvoor bindt ze een strijd aan met de Doemdenkers, die het Dromenrijk voor altijd in hun greep willen krijgen. Gaandeweg ontdekt Milly dat er veel meer aan de hand is. Het is geen toeval dat zij hier is, zij heeft een taak. Langzaam vallen de puzzelstukken in elkaar en ontdekt ze een waarheid die ze liever nooit te weten was gekomen. Een waarheid die ook voor de lezer verregaande gevolgen kan hebben.

Een mythisch verhaal voor lezers van 11 tot 99 jaar, zo presenteren de makers van Somniyum hun boek. Ik zeg met nadruk 'makers', want in dit geval is het boek een heel duidelijke co-productie tussen schrijver en illustrator. Dit was niet een kant en klaar verhaal waar nog wat toepasselijke plaatjes voor gemaakt moesten worden, integendeel, de sprookjesachtige tekeningen zijn verweven met de tekst. Ze ondersteunen het verhaal en brengen het nóg meer tot leven. (Klik op de afbeeldingen om ze te vergroten.)

Als lezer was ik gewaarschuwd dat dit niet zomaar een verhaaltje zou zijn. Dit is een boek dat je eerst aan het denken zet en daarna aan het werk. Waarover? Ik was benieuwd.
Aanvankelijk leek het erop dat dit zo'n verhaal zou zijn over iemand die iets heel vervelends meemaakt en daarmee om leert gaan. Dus zou het over 'coping' gaan? Of misschien was het -nog erger- wel een zoetsappig verhaal waarin op het einde pappie en mammie door de inspanningen van hun dochtertje weer bij elkaar komen en ze samen nog lang en vooral gelukkig zouden leven.
Nou, vergeet het maar. Het gaat helemaal niet over die scheiding. Het gaat over ontwikkeling, over ontdekking. Het gaat over creativiteit, over schepping. Over wil, passie en daadkracht. Hoe zet je wensen en ideeën om in resultaat? Waarin schuilen echt nieuwe ideeën? Wie is jouw grootste vijand? (Ik verklap: dat ben je zelf!) Wat is tegenslag en wat leer je daarvan? Laat dingen maar onbevangen op je afkomen, alleen dán ontdek je nieuwe dingen en kun je je ontwikkelen. "Wat je ook doet en waar je ook bent, de ruimte tot verbetering is vlakbij en eindeloos groot."

Schrijver Karl Raats is in België en Nederland een veelgevraagd spreker over creatief denken. Zo iemand kan natuurlijk proberen om een nóg groter publiek te bereiken, door zijn ideeën in een managementboek of een zelfhulpboek gieten. Hij kan het ook heel anders aanpakken en er een spannend verhaal van maken. Dat is Somniyum.

Hoewel de inhoud van het verhaal totaal anders is en de vorm soms tegen fantasy aanschurkt, doet het boek ook denken aan De Celestijnse belofte van James Redfield, of aan sommige titels van Paulo Coelho. Dat zijn ook boeken met een verzonnen verhaal, maar het zijn wel verhalen die jou als lezer een manier aan de hand doen om dingen in jouw eigen leven aan te pakken of te veranderen.

De boodschap van Somniyum is 'leef jouw droom', of 'maak jouw droom waar'. En of je nou jong of oud bent, je kunt dat allemaal. De enige die jou daarbij in de weg kan staan, ben je zelf.

Raats giet zijn verhaal niet voor niets in de vorm van een droom: alles wat je droomt heb je in feite al in je, de droom ontstaat in jouw eigen brein uit jouw ervaringen en gevoel. Je kent dus niet alleen de problemen en gevaren, maar je kent eigenlijk ook al de oplossingen. Je moet ze alleen kunnen zien en dat vergt oefening, of dromen.

Wens, Idee, Passie (of Wil) en Daadkracht, het zijn de vier elementen die je volgens Raats nodig hebt om jouw droom te verwezenlijken. Het boek biedt daartoe handvatten, maar je krijgt ze niet pasklaar aangereikt. Je zult zelf de vorm moeten zoeken hoe je ze in jouw leven toe kunt passen.

Het verhaal bestaat uit verschillende lagen, die allemaal hun eigen publiek aan zullen spreken, of dat nu in België of Nederland is. Vandaag is het boek dan ook in beide landen tegelijk uitgekomen. Toch denk ik dat daarin meteen een klein probleem zit. Want ondanks dat het boek over het algemeen in ABN is geschreven, zijn woordkeus en zinsbouw soms zó specifiek Vlaams, dat Nederlanders -en zeker Nederlandse jongeren- die daar niet mee bekend zijn het boek misschien te snel terzijde zullen leggen. Dat is jammer, een gemiste kans voor zowel de voortijdig afgevallen lezers als voor de makers van dit bijzondere boek. Een hertaling naar het Nederlands zou daarom zeker welkom zijn.

Somniyum is het eerste deel van een trilogie, deel twee staat al in de steigers.