Gerard van Emmerik - De nieuwe Kratz
Alweer krijg ik een recensieboek waarvan het omslag me op het verkeerde been zet! Het begint al bij de foto op het voorplat. Tot halverwege het boek stond daar voor mij gewoon een in stukjes gesneden foto van één jongen. Maar nee, het zijn er twee. Kijk maar. Nu ik het eenmaal heb gezien kan ik me zelfs niet eens meer voorstellen dat ik er ooit één gezicht in zag.
Ook de tekst op het achterplat geeft me een enigszins verkeerde indruk: Hildegard en Karl Kratz besluiten Julien in huis te nemen, nadat zij hun eigen zoon onder duistere omstandigheden hebben verloren. Julien hunkert naar een gewoon leven, Hildegard naar een gewone zoon. Maar allebei dragen ze een geheim met zich mee dat veel meer gevolgen heeft dan zij kunnen overzien.
Oke, een thriller, dacht ik. Ook de eerste pagina's leken me die kant op te wijzen. Maar ach, hoe kan een mens zich vergissen.
Noor
Julien is enig kind, het resultaat van een one-night-stand (of was het een one-hour-stand?) van zijn moeder en een Scandinaviër die zij in een supermarkt ontmoette. Zijn naam weet ze zich niet meer te herinneren en uit welk Scandinavisch land hij precies kwam is ook onzeker. Julien denkt dat het een Noor was. Wanneer hij met zijn moeder in Duitsland op vakantie is en in een openbaar toilet een Noor ontmoet, weet hij het zeker: dit is mijn vader. Als enkele jaren later diezelfde Noor (of is het iemand die er alleen maar op lijkt? Wie zal het zeggen) wereldnieuws wordt wanneer hij 77 mensen ombrengt, laat Julien hem niet vallen. Hij keurt het niet goed, maar hij blijft loyaal, want "dit is mijn vader".
Juliens moeder is een thuiswerkende telemarketeer. Aanvankelijk doen moeder en zoon leuke dingen en gedraagt zij zich bij tijd en wijle zoals een moeder zich gedraagt. Maar gaandeweg doet ze meer moeite om zich van Julien te ontdoen. Ze is ziek. Is ze ziek? Wie weet? Ze zegt dat ze ziek is. Julien gelooft het niet echt, maar als lezer krijg je juist de indruk dat ze veel zieker is dan dat ze toegeeft. Maar wat er echt aan de hand is? Daar wordt niets over gezegd, je kunt het alleen maar gissen.
Moeder stuurt Julien naar een kindertehuis, aanvankelijk voor twee weken omdat ze op vakantie moet om aan te sterken. Al bij aankomst in het tehuis blijkt zijn verblijf volgens moeder een maand te gaan duren en twee jaar later zit hij er nog steeds. En dan, na twee jaar, komt de familie Kratz op bezoek om een lieve, mooie, nieuwe zoon uit te zoeken, een vervanging voor hun overleden zoon Maikie. Julien heeft Maikie ooit ontmoet, dat besef je als lezer al snel. Maar waarom draait Julien daar steeds omheen? Wat is er gebeurd?
Asiel
Het is eigenlijk een absurdistisch verhaal: als je jouw kind beu bent breng je het net als een hond of een kat naar het asiel. Andere mensen die juist op zoek zijn naar een nieuw kind, zoeken er in het asiel eentje uit. Liefst een kind dat al redelijk goed is opgevoed, zindelijk is en gezond door alle kinderziekten is gekomen. En net als in een dierenasiel heb je na de kennismaking eerst enkele ontmoetingen met zo'n kind op neutraal terrein, daarna komt het op proef bij je wonen en pas als het dan echt goed bevalt mag het blijven. Zo vergaat het Julien ook.
Dat asielgevoel wordt nog eens versterkt door de aanwezigheid van een asielzoekerscentrum vlakbij het huis van Kratz. In het verhaal lijkt dat geen enkele rol te hebben, maar achteraf zie je dat dit vooral het "asielgevoel" verder versterkt.
Stiefmoeder Hildegard Kratz zit in een praatgroep met allemaal heel onechte mensen die een kind verloren hebben. Hildegard heeft een geheim: ze hield totaal niet van haar -in mijn ogen autistisch overkomende- zoon Maikie. Ze zoekt nu niet alleen een vervanger voor Maikie, maar ze zoekt ook een betere uitvoering, namelijk een zoon waar ze wél van kan houden.
Karl, de stiefvader, onttrekt zich aan veel dingen en lijkt veel meer te weten dan dat hij wil laten merken. Hildegard en Karl lijken ook heel andere ideeën en verwachtingen te hebben over hun nieuwe zoon en over het leven in het algemeen. Dat wringt vaak.
Brokeback Mountain
En dan is er Neil. Neil is in het instituut de kamergenoot van Julien. Het is een goeiige lobbes die verstandelijk erg zwak is maar een hart van goud heeft. Neil dacht leuk te zijn toen hij met zijn ouders voor het rode verkeerslicht stond te wachten. Hij brulde voor de lol "GROEN", pa gaf gas. Dat kostte Neil twee ouders. Nu wil niemand hem nog, want hij is al in de twintig en hij is niet iemand waarmee je kunt pronken. Neil en Julien zijn erg aan elkaar verknocht, ze kijken veel naar films en oude series en doen samen "dingen die ze in Brokeback Mountain doen".
Het verhaal schiet heen en weer in de tijd, er zijn veel flashbacks, cliffhangers, hints en humor. Vooral zwarte humor. Er broeit iets, je voelt dat er meer speelt maar je kunt er de vinger niet op leggen. In die zin lijkt het boek dus toch een beetje op een thriller.
Al vanaf de eerste pagina's komen er steeds subtiele verwijzingen naar gebeurtenissen uit het verleden. Dat vind ik het knappe van dit boek: er wordt enorm veel gesuggereerd en er wordt nauwelijks iets uitgesproken. Julien en Hildegard vertellen beurtelings het verhaal, maar hun visies op de werkelijkheid zijn onbetrouwbaar. Soms zijn ze echt en soms niet. Allebei beelden ze zich veel in.
Waarheid
Eigenlijk vorm je als lezer voor een groot deel zelf het verhaal, door jouw eigen interpretaties van de hints. En zo leven de vier personages uit dit boek ook: op grond van beperkte kennis, verkeerde interpretaties en halve herinneringen maken ze allemaal hun eigen waarheid. Een waarheid die op het einde toch weer anders blijkt te zijn dan de werkelijkheid.
GELEZEN:
Dit boek las ik in het kader van Een perfecte dag voor literatuur
Alweer krijg ik een recensieboek waarvan het omslag me op het verkeerde been zet! Het begint al bij de foto op het voorplat. Tot halverwege het boek stond daar voor mij gewoon een in stukjes gesneden foto van één jongen. Maar nee, het zijn er twee. Kijk maar. Nu ik het eenmaal heb gezien kan ik me zelfs niet eens meer voorstellen dat ik er ooit één gezicht in zag.
Ook de tekst op het achterplat geeft me een enigszins verkeerde indruk: Hildegard en Karl Kratz besluiten Julien in huis te nemen, nadat zij hun eigen zoon onder duistere omstandigheden hebben verloren. Julien hunkert naar een gewoon leven, Hildegard naar een gewone zoon. Maar allebei dragen ze een geheim met zich mee dat veel meer gevolgen heeft dan zij kunnen overzien.
Oke, een thriller, dacht ik. Ook de eerste pagina's leken me die kant op te wijzen. Maar ach, hoe kan een mens zich vergissen.
Noor
Julien is enig kind, het resultaat van een one-night-stand (of was het een one-hour-stand?) van zijn moeder en een Scandinaviër die zij in een supermarkt ontmoette. Zijn naam weet ze zich niet meer te herinneren en uit welk Scandinavisch land hij precies kwam is ook onzeker. Julien denkt dat het een Noor was. Wanneer hij met zijn moeder in Duitsland op vakantie is en in een openbaar toilet een Noor ontmoet, weet hij het zeker: dit is mijn vader. Als enkele jaren later diezelfde Noor (of is het iemand die er alleen maar op lijkt? Wie zal het zeggen) wereldnieuws wordt wanneer hij 77 mensen ombrengt, laat Julien hem niet vallen. Hij keurt het niet goed, maar hij blijft loyaal, want "dit is mijn vader".
Juliens moeder is een thuiswerkende telemarketeer. Aanvankelijk doen moeder en zoon leuke dingen en gedraagt zij zich bij tijd en wijle zoals een moeder zich gedraagt. Maar gaandeweg doet ze meer moeite om zich van Julien te ontdoen. Ze is ziek. Is ze ziek? Wie weet? Ze zegt dat ze ziek is. Julien gelooft het niet echt, maar als lezer krijg je juist de indruk dat ze veel zieker is dan dat ze toegeeft. Maar wat er echt aan de hand is? Daar wordt niets over gezegd, je kunt het alleen maar gissen.
Moeder stuurt Julien naar een kindertehuis, aanvankelijk voor twee weken omdat ze op vakantie moet om aan te sterken. Al bij aankomst in het tehuis blijkt zijn verblijf volgens moeder een maand te gaan duren en twee jaar later zit hij er nog steeds. En dan, na twee jaar, komt de familie Kratz op bezoek om een lieve, mooie, nieuwe zoon uit te zoeken, een vervanging voor hun overleden zoon Maikie. Julien heeft Maikie ooit ontmoet, dat besef je als lezer al snel. Maar waarom draait Julien daar steeds omheen? Wat is er gebeurd?
Moeder stuurt Julien naar een kindertehuis, aanvankelijk voor twee weken omdat ze op vakantie moet om aan te sterken. Al bij aankomst in het tehuis blijkt zijn verblijf volgens moeder een maand te gaan duren en twee jaar later zit hij er nog steeds. En dan, na twee jaar, komt de familie Kratz op bezoek om een lieve, mooie, nieuwe zoon uit te zoeken, een vervanging voor hun overleden zoon Maikie. Julien heeft Maikie ooit ontmoet, dat besef je als lezer al snel. Maar waarom draait Julien daar steeds omheen? Wat is er gebeurd?
Het is eigenlijk een absurdistisch verhaal: als je jouw kind beu bent breng je het net als een hond of een kat naar het asiel. Andere mensen die juist op zoek zijn naar een nieuw kind, zoeken er in het asiel eentje uit. Liefst een kind dat al redelijk goed is opgevoed, zindelijk is en gezond door alle kinderziekten is gekomen. En net als in een dierenasiel heb je na de kennismaking eerst enkele ontmoetingen met zo'n kind op neutraal terrein, daarna komt het op proef bij je wonen en pas als het dan echt goed bevalt mag het blijven. Zo vergaat het Julien ook.
Dat asielgevoel wordt nog eens versterkt door de aanwezigheid van een asielzoekerscentrum vlakbij het huis van Kratz. In het verhaal lijkt dat geen enkele rol te hebben, maar achteraf zie je dat dit vooral het "asielgevoel" verder versterkt.
Dat asielgevoel wordt nog eens versterkt door de aanwezigheid van een asielzoekerscentrum vlakbij het huis van Kratz. In het verhaal lijkt dat geen enkele rol te hebben, maar achteraf zie je dat dit vooral het "asielgevoel" verder versterkt.
Stiefmoeder Hildegard Kratz zit in een praatgroep met allemaal heel onechte mensen die een kind verloren hebben. Hildegard heeft een geheim: ze hield totaal niet van haar -in mijn ogen autistisch overkomende- zoon Maikie. Ze zoekt nu niet alleen een vervanger voor Maikie, maar ze zoekt ook een betere uitvoering, namelijk een zoon waar ze wél van kan houden.
Karl, de stiefvader, onttrekt zich aan veel dingen en lijkt veel meer te weten dan dat hij wil laten merken. Hildegard en Karl lijken ook heel andere ideeën en verwachtingen te hebben over hun nieuwe zoon en over het leven in het algemeen. Dat wringt vaak.
Brokeback Mountain
En dan is er Neil. Neil is in het instituut de kamergenoot van Julien. Het is een goeiige lobbes die verstandelijk erg zwak is maar een hart van goud heeft. Neil dacht leuk te zijn toen hij met zijn ouders voor het rode verkeerslicht stond te wachten. Hij brulde voor de lol "GROEN", pa gaf gas. Dat kostte Neil twee ouders. Nu wil niemand hem nog, want hij is al in de twintig en hij is niet iemand waarmee je kunt pronken. Neil en Julien zijn erg aan elkaar verknocht, ze kijken veel naar films en oude series en doen samen "dingen die ze in Brokeback Mountain doen".
Het verhaal schiet heen en weer in de tijd, er zijn veel flashbacks, cliffhangers, hints en humor. Vooral zwarte humor. Er broeit iets, je voelt dat er meer speelt maar je kunt er de vinger niet op leggen. In die zin lijkt het boek dus toch een beetje op een thriller.
Al vanaf de eerste pagina's komen er steeds subtiele verwijzingen naar gebeurtenissen uit het verleden. Dat vind ik het knappe van dit boek: er wordt enorm veel gesuggereerd en er wordt nauwelijks iets uitgesproken. Julien en Hildegard vertellen beurtelings het verhaal, maar hun visies op de werkelijkheid zijn onbetrouwbaar. Soms zijn ze echt en soms niet. Allebei beelden ze zich veel in.
Eigenlijk vorm je als lezer voor een groot deel zelf het verhaal, door jouw eigen interpretaties van de hints. En zo leven de vier personages uit dit boek ook: op grond van beperkte kennis, verkeerde interpretaties en halve herinneringen maken ze allemaal hun eigen waarheid. Een waarheid die op het einde toch weer anders blijkt te zijn dan de werkelijkheid.
GELEZEN:
titel: De nieuwe Kratz
auteur: Gerard van Emmerik
genre: roman
publicatiedatum: oktober 2015
uitgever: Nieuw Amsterdam
Dit boek las ik in het kader van Een perfecte dag voor literatuur
1 opmerking:
Ja! Mooi!
Een reactie posten